Franczyza to popularne zagadnienie w świecie biznesu. Jest to nic innego, niż system sprzedaży, który bazuje na współpracy między dwoma przedsiębiorstwami, a chodzi tutaj o franczyzodawcą oraz franczyzobiorcami. Zwykle dotyczy sprzedaży dób lub usług, ale również technologii, czy tym podobnych kwestii.
Bardzo ważnym elementem współpracy na zasadzie franczyzy jest umowa, bez której współpraca nie ma żadnego znaczenia. W przypadku franczyzy mamy dwa podmioty umowy, a jest to franczyzodawca oraz franczyzobiorca. Pierwszy podmiot udziela pracy do franczyzy, a drugi uzyskuje prawa, które pozwalają mi na korzystanie z know-how franczyzodawcy, oczywiście za odpowiednie wynagrodzenie.
Chociaż pojęcie franczyzy jest powszechnie znane nie wiele osób zdaje sobie sprawę, jakie są cechy takiej działalności, a trzeba wiedzieć, że pewne obowiązki nakładane przez franczyzodawcę są bardzo określone i ich nieprzestrzeganie nie wiąże się z samym zerwaniem umowy, ale czasem i wszczęciem postępowania w tej sprawia. Franczyzodawca daje prawo do operowania logo przez franczyzobiorców, korzystania z odniesionych przez siebie sukcesów, zapewnia im reklamę, dostarczanie odpowiednich produktów, ale również ta umowa wiąże się z pewnymi obowiązkami. W efekcie w zamian za świadczenia finansowe, osoba, która chce być franczyzobiorcą używa nazwy firmy, którą stworzył franczyzodawca, ale musi też tak kierować firmę, aby zgadzała się z tym, co franczyzodawca uznaje za słuszne. Niektórzy franczyzodawcy, jak chociażby popularne sieci niewielkich sklepów osiedlowych, nakładają na swoich franczyzobiorców również kary za niedopełnienie umowy. Często określają też firmy, z których franczyzobiorca, powinien zamawiać towar.
Bardzo ważnym aspektem jest pakiet franczyzowy lub tez prawo franczyzowe danego franczyzodawcy. Chodzi tutaj o kwestie prowadzenia firmy, okres lonie kierunku jej rozwoju. Chodzi tutaj o wspominane wcześniej prawa i obowiązki, czyli na przykład określenia wyglądu sklepu lub restauracji, wpływ na ustawnie towaru. Kolejny składnik pakietu to wspominany już obowiązek zaopatrywania się u konkretnego dostawcy, jak również
wszelkie organizowanie przez franczyzodawcę szkoleń, które maja na celu rozwinięcie działalności firmy. Jeśli franczyzodawca zmienia koncepcję musi powiadomić o tym franczyzobiorcę i zorganizować wszystkie szkolenia, które pomogą wprowadzić nowy plan biznesowy. W skład pakietu wchodzą też kwestie związane z reklamami, promocjami. Jeśli chodzi o sklepy, to franczyzobiorca nie może używać własnych materiałów promocyjnych, musi dostosować się do oczekiwań franczyzodawcy. Wszystkie sklepy, niezależnie od tego gdzie się znajdują, jeśli są otworzone przez franczyzobiorców, muszą oferować taki towar, jaki zleci franczyzodawca, ale ten musi dostarczyć odpowiednich produktów reklamowych. Franczyzodawca ma prawo kontroli swojego sklepu, a franczyzobiorca musi zachować tajemnice określone w klauzulach do umowy.
Bardzo ważnym aspektem jest oczywiści kwestia finansów, bo przecież franczyzodawca musi w pewien sposób zarabiać na swojej ofercie, udostępnianiu nie tylko logo, dobrze ukształtowanej marki i pozycji na runku. Franczyzobiorcy są zobowiązani do ponoszenia opłat na rzecz franczyzodawcy. Oczywiście rozpoczęcie działalności na zasadzie franczyzy zaczyna się od opłacenia podstawowej opłaty, której wysokość zależy od tego, jakie znaczenie ma dany biznes. Dla przykładu w przypadku dużych sieci restauracji McDonald jest to 1 mln złotych, ale w przypadku małych sieci sklepów spożywczych jest to zwykle od kilku do kilkunastu tysięcy. Restauracje, czy kluby o światowej renomie tez pobierają dość wysokie opłaty. Potem, w czasie współpracy, franczyzobiorca też uiszcza opłaty na rzecz franczyzodawcy.
Trudno jednak jednoznacznie stwierdzić, czy franczyza to opłacalne rozwiązanie, przy dużych przedsięwzięciach, firmach, które są znane, franczyza może przynieść ogromne zyski, ale inwestycja w takie przedsięwzięcie też nie jest mała, przy wielkich sklepach i restauracjach, inwestycja może wynosić kilkaset tysięcy, a nawet milion. Istnieją jednak tańsze rozwiązania, jednak trzeba zauważyć, że franczyza bywa w istocie bardzo ograniczająca. Pozornie prowadzimy własny biznes, o którym nie zawsze możemy decydować, przyjęte przez franczyzodawcę reguły bywają bardzo ograniczające.
|
